ଭୁବନେଶ୍ୱର ( ବିପ୍ଲବୀ ପରିକ୍ରମା ଡିଜିଟାଲ ):- ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତାବିତ ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତିକୁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ କ୍ୟାବିନେଟର ଅନୁମୋଦନ ମିଳିଛି। ଦୀର୍ଘ 36 ବର୍ଷ ପରେ ଦେଶରେ ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବାକୁ ଯାଉଛି।ନୂତନ ଶିକ୍ଷାନୀତି (ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତି-2023)ର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି: 5 ବର୍ଷ ମୌଳିକ ବା ଆଧାରଭୂତ(basic) ଶିକ୍ଷା। 4 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ ନର୍ସରୀ,5 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଜୁନିଅର କେଜି ,6 ବର୍ଷ ବୟସରେ ସିନିଅର କେଜି ,7 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ-୧ ,8 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ -୨ ଏହା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ ୩ ବର୍ଷିଆ ପ୍ରସ୍ତୁତି 9 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ -୩,10 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ -୪ ,11 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ-୫, ୩ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟମ ମଧ୍ୟରେ 12 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ -୬ ,13 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ -୭,14 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ-୮ , ସେହିପରି ୪ବର୍ଷ ମାଧ୍ୟମିକ ପାଇଁ 15 ବର୍ଷ ବୟସରେ ନବମ ,16 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଏସ ଏସ ସି ବା ଦଶମ ,୧୭ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଏକାଦଶ ,୧୮ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଦ୍ୱାଦଶ ଶ୍ରେଣୀରେ ପାଠ ପଢିବେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ l
ଦଶମରେ ଆଉ ବୋର୍ଡ ପରୀକ୍ଷା ହେବ ନାହିଁ। ବୋର୍ଡ କେବଳ ଦ୍ୱାଦଶ ଶ୍ରେଣୀରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ।Std-5 ଶ୍ରେଣୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ କେବଳ ମାତୃଭାଷା, ସ୍ଥାନୀୟ ଭାଷା ଏବଂ ଜାତୀୟ ଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷା ଦିଆଯିବ । ଅବଶିଷ୍ଟ ଶ୍ରେଣୀରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଇଂରାଜୀ କିମ୍ବା ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷା ସହିତ ଇଂରାଜୀକୁ ଗୋଟିଏ ବିଷୟ ଭାବରେ ଶିକ୍ଷା ଦିଆଯିବ ।
ପୂର୍ବରୁ ଦଶମରେ ବୋର୍ଡ ପରୀକ୍ଷା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ଥିଲା, ତାହା ଆଉ ରହିବ ନାହିଁ।ନବମ(9) ରୁ ଦ୍ୱାଦଶ(12) ଶ୍ରେଣୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେମିଷ୍ଟାରରେ ପରୀକ୍ଷା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ | ବିଦ୍ୟାଳୟ ଶିକ୍ଷା 5 + 3 + 3 + 4 ସୂତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ ଶିକ୍ଷା ଦିଆଯିବ ।
କଲେଜରେ 3 ବର୍ଷର ଡିଗ୍ରୀ କୋର୍ଷ ଏବେ 4 ବର୍ଷର ଅବଧିର ହେବ । କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନେବାକୁ ଚାହାନ୍ତି ନାହିଁ ସେମାନଙ୍କୁ 3 ବର୍ଷରେ ଡିଗ୍ରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ମିଳିବ। ଯେଉଁମାନେ ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ଡିଗ୍ରୀ କୋର୍ଷ କରିବେ ସେମାନଙ୍କୁ ସ୍ନାତକ ପ୍ରଥମ ବର୍ଷରେ ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍, ଦ୍ୱିତୀୟ ବର୍ଷରେ ଡିପ୍ଲୋମା ଏବଂ ତୃତୀୟ ବର୍ଷରେ ଡିଗ୍ରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ପାଇବେ ।4 ବର୍ଷ ଡିଗ୍ରୀ କରିଥିବା ଛାତ୍ରମାନେ ଗୋଟିଏ ବର୍ଷରେ MA କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହେବେ । ଅର୍ଥାତ MA ର ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ଡିଗ୍ରୀରେ ମିଶାଇ ଦିଆଗଲା।MA ଛାତ୍ରମାନେ ଆଉ M. Phil ନ କରି ସିଧାସଳଖ PHD କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହେବେ । M.Phil ବନ୍ଦ ହେବ ।
ଛାତ୍ରମାନେ ବିଜ୍ଞାନରୁ-କଳା-କଳାରୁ- ବାଣିଜ୍ୟ ଏପରି ଯେତେବେଳେ ଯେଉଁ କୋର୍ଷକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ଚାହିଁବେ କରି ପାରିବେ। ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହେବେ | ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ, ଯଦି ଜଣେ ଛାତ୍ର ଗୋଟିଏ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ୟ ଏକ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ସେ ସୀମିତ ସମୟ ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ପାଠ୍ୟକ୍ରମରୁ ବିରତି ନେଇ ଦ୍ୱିତୀୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ କରିପାରିବେ |
ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷାରେ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ସଂସ୍କାର କରାଯାଇଛି। ସଂସ୍କାର ଗୁଡ଼ିକରେ ଗ୍ରେଡ୍ ଏକାଡେମିକ୍, ପ୍ରଶାସନିକ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ସ୍ୱାଧୀନତା ଇତ୍ୟାଦି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷାରେ ଇ-ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ଭର୍ଚୁଆଲ୍ ଲ୍ୟାବ୍ ବିକଶିତ ହେବ । ଏକ ଜାତୀୟ ଶିକ୍ଷାଗତ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଫୋରମ୍ (NETF) ଆରମ୍ଭ ହେବ । ଏବେ ଦେଶରେ 45 ହଜାର କଲେଜ ଅଛି । ସମସ୍ତ ଅନୁଷ୍ଠାନ, ସରକାରୀ, ବେସରକାରୀ ଏବଂ ବିବେଚିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ସମାନ ନିୟମ ରହିବ ।